Size daha önceki yazımınızda Daniel Pink’in “kavram çağında” iş dünyası için yükselen değerler üzerine yazdığı iki kitaptan ve kavram çağında başarılı olabilmek için geliştirmemiz gereken “altı duyu” dan bahsetmiştim şimdi onların üçüncüsü olan “senfoni” de sıra.
SENFONİ
Sadece odaklanma değil, aynı zamanda SENFONİ.
Senfonik düşünce biçimi, meslekleri çeşitli notaları, enstrümanları ve yorumcuları yönetmek ve uyumlu, kulağa hoş gelen ortak bir ses yaratmak olan besteci ve orkestra şeflerinin ayırt edici özelliğidir. Girişimciler ve buluşlara imza atanlar da her zaman bu beceriden güç almıştır. Modern yaşamın tıka basa seçenek ve uyarımları öyle karşı konulmaz olabiliyor ki büyük resmi görme – neyin önemli olduğunu ayırt etme –becerisine sahip olanlar, kişisel mutluluğun izini sürmek konusunda kesin bir avantaj elde etmiş durumda.
İLİŞKİLERİ GÖRMEK
Resim yapmak gibi, Senfoni de büyük oranda ilişkilerle ilgili. Kavram Çağı’nda başarılı olmayı umut eden insanların çeşitli – ve görünürde ayrı olan – disiplinler arasındaki bağları anlamaları gerekiyor. Görünürde birbiriyle bağlantılı olmayan ögeleri, yeni bir şey yaratmak üzere nasıl ilişkilendireceklerini bilmeleri gerekiyor. Ve analojide –bir şeyi diğer bir şey olarak görmekte – ustalaşmaları gerekiyor. Diğer bir deyişle, üç tip insan için, büyük fırsatlar söz konusu: Sınırları aşan, buluşçu ve metafor üreten.
Sınırları Aşan
Mesleklerimiz birden fazla görevi yerine getirmeyi gerektiriyor. Toplumlarımız çok kültürlü. Eğlencemiz olan medya birçok mecrayı içeriyor. Bir zamanlar tek bir alanda ayrıntılı bilgi sahibi olmak başarıyı garanti ediyorken, bugün en büyük ödüller, birbirinden kesinlikle farklı alanlarda aynı öz güvenle çalışabilenlerin oluyor. Ben bu insanlara ‘’sınırları aşanlar ‘’diyor. Birden fazla alanda uzmanlık geliştiriyor, farklı diller biliyor ve geniş bir etkinlik yelpazesinden keyif alıyorlar. Birden fazla yaşamları var, çünkü böylesi daha ilginç ve bugünlerde daha etkili.
Buluşçu
Bilişsel psikoloji uzmanları buluş yeteneğine kavramsal harmanlama diyor ve bunun sağ beyin yeteneği olduğunu ekliyor. Uzun mesafe kayakçısı olan john fabel i sırt çantasının askılarının sırtını yaralamasından rahatsızdı. Bir gün Brooklyn Köprüsünden geçerken asma köprünün yapısıyla geleneksel bir sırt çantasının bileşenlerini bir araya getirip Ecotrek adlı yeni bir çanta yarattı.
‘’Başarının anahtarı, geleneksel olmayanı düşünme riskine girmektir.Geleneksel ilerlemenin düşmanıdır. Algınız ortalama bir beyinden bir parça daha fazlaysa, siz de buluş yapabilirsiniz.’’
TREVOR BAYLIS
Bazen en güçlü fikirler sadece daha önce hiç kimsenin birleştirmeyi düşünmediği iki mevcut fikri bir araya getirerek ortaya çıkar. Yaratıcı ilişkileri biçimlendirme becerisi beyinlerimizin sağ tarafına özgü bir işlevdir.
Metafor Üreten
Metafor- bir şeyi bir diğer anlamda almak- Senfoni’nin önemli öğelerinden biridir.
Metafor çoğunlukla süsleme olarak – şairlerin ve diğer gösterişli tiplerin malzemesi, sıradan ya da tatsız olanın üzerine örtmek için tasarlanmış ağdalı sözcükler olarak – kabul edilir. Metaforik düşünce biçimi, diğerlerini anlamamıza yardımcı olduğu için de önemlidir. Aynı zamanda iletişimi de kuvvetlendirir.
Gerçekte metafor mantığa yakındır; çünkü Lakoff’un kaleme aldığı gibi, ‘’ İnsan düşüncesine ilişkin süreçler büyük oranda metaforiktir.’’ Bizler de terapide metoforlardan yardım almaktayız. Hastanın getirdiği metaforlar bilinç dışının çok çeşitliliğinden geldiği için bazı çağrışımların çok daha iyi açığa çıkıp anlaşılmasına yardım etmektedir. Terapide de bazı açıklanaması güç durumlar içinde danışanlar metoforu kullanmaktadır. Özellikle çocuklara birinin öldüğünü açıklarken çeşitli metaforlar kullanırız.
BÜYÜK RESMİ GÖRMEK
Hem sınırları aşanlar hem buluşçular hem de metafor üretenler ilişkilerin önemini biliyor. Ancak Kavram Çağı ilişkiler arasındaki ilişkilere egemen olma becerisini de gerektiriyor. Bu meta-beceri birçok adla tanınıyor; sistematik düşünce biçimi , gestalt tarzı düşünce biçimi , bütünsel düşünce biçimi. Pink’de bunu sadece ‘’ büyük resmi görmek’’ biçiminde adlandırmayı yeğlemiş.
Parçaların birbirleriyle nasıl uyum sağlayacağını hayal etmek ve onları bütünleştirmek. Bu özellik, girişimciler ve diğer başarılı iş insanları arasında giderek belirginlik kazanıyor.
Örneğin, dikkate değer yeni bir çalışma, kendi çabasıyla milyoner olanlarda öğrenme güçlüğü görülme sıklığının nüfusun geri kalanına göre dört kat daha fazla olduğunu gösteriyor. Neden mi? Öğrenme güçlüğü Sol Beynin Yönettiği Düşünce Biçimi’yle temelde doğrusal, sırasal, alfabetik mantık yürütme biçimiyle savaş verir. Ancak, tıpkı kör bir insanın daha keskin bir işitme duyusu geliştirmesi gibi, öğrenme güçlüğüne sahip bir kişinin bir alanda yaşadığı zorluklar diğer alanlarda daha fazla beceri geliştirmesine yol açar. Yale’de bilişsel psikoloji ve öğrenme güçlüğü uzmanı olan Sally Shaywitz’in dile getirdiği gibi, ‘’Öğrenme güçlüğü olanlar farklı düşünür. Onlar sezgiseldir ve problem çözme, büyük resmi görme ve basitleştirmede başarılı olurlar. . . .Ezberleri zayıftır, ancak esinlenmiş, vizyon sahibi insanlardır.’’ İndirimli komisyonculuğu ( discount brokerage)* yaratan Charles Schwab ve perakende müzik ve hava yolu sektörlerini yerinden oynatan Richard Branson gibi oyunu değiştiren insanlar başarılarının sırrı olarak öğrenme güçlüğünden söz ediyor. Ayrıntıları analiz etmekte zorlandıkları için kalıpların farkına varmakta ustalık kazandılar.
‘’Tekerleği bulan adam aptaldı. Diğer üç tekerleği bulan adam ise dahiydi.’’
Büyük resmi görme kapasitesinin belki de en önemli yanı, günümüzün dikkat çekici bolluk ve zenginliğiyle ortaya çıkan çeşitli psişik sıkıntılara panzehir olması. Birçoğumuz zamana sıkışıyor, bilgiye boğuluyor ve çok fazla seçeneğin ağırlığıyla felce uğruyoruz. Bu modern hastalıklar için en iyi reçete insanın kendi yaşamına genel çerçeve, büyük resim perspektifiyle yaklaşması, gerçekten önemli olanla, sadece rahatsızlık yaratanı ayırt etmesi. insanın kendi yaşamını, tüm olasılıkları kapsayacak şekilde algılama becerisi, anlam arayışı için gerekli.
Amatörlüğünüzün Tadını Çıkarın.
Eğer yaratıcı bir yaşam istiyorsanız, yapamadığınız bir şeyi yapın ve yaptığınız hataların güzelliğini deneyimleyin.
Negatif Alanlar Arayın.
Negatif alanın farkında olmak çevrenize bakışınızı değiştirecek ve pozitif alanın tam olarak netleşmesini sağlayacak.
